خانه > مطالب و نوشته های طراحی > طراحی در مجسمه سازی

طراحی در مجسمه سازی

هنر با ایده آغاز می شود. و برای این منظور نیاز به اسکیس، شمای کلی و یا پلان می باشد.اکثر مواقع اسکیس ها و یا پیش طراحی ها منجر به خلق ایده اصلی میشود. و در آن زمان فاز نهایی اثر هنری آغاز می شود. این اتفاق در بسیاری از هنرها و مخصوصا هنرهای بصری رخ می دهد و هنر مجسمه سازی نیز از این قائده مستثنی نیست. در هنر مجسمه سازی معمولا طراحی قدم اول در بسط و پرورش ایده می باشد و این امر معمولا تا مراحل پیشرفته مجسمه سازی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

طراحی برای مجسمه سازان یک امر بسیار مهم برای درک بهتر ساختار کار و مراحل آن می باشد. این امر به هنرمند مجسمه ساز کمک می کند که تمام مراحل اجرای کار را، از قبل پیشبینی کرده و درک صحیحی نسبت به پروژه هنری خود پیدا کند. این موضوع از این نقطه آغاز می شود که وی اصولا در صدد ساخت چه چیزی می باشد، بهترین روش اجرای ایده چیست، و در نهایت محصول نهایی به چه شکل خواهد بود. طراحی یکی از مهمترین بخشهای مجسمه سازی در جهت بسط، گسترش و اجرا در هنر مجسمه سازی می باشد. به بیان دیگر طراحی برای یک مجسمه ساز نقشه راه وی از ابتدا تا انتهای کار است. به همین منظور معمولا هنرمندان مجسمه ساز همیشه دفتر طراحی خود را به همراه دارند. این دفتر برای کشف ایده های جدید و بسط و ارتقاء ایده های قبلی همیشه ابزاری کارآمد ، مهم و حیاتی می باشد. این کاغذها و دفتر ها برای هنرمندانی امثال لئوناردو، میکل آنجلو و بسیاری دیگر یک ابزار همیشگی و مهم جهت شناسایی راه و روش ها و همینطور ثبت ایده های آنها می باشد. این اوراق برای آیندگانی که به مطالعه و یادگیری تجربیات این هنرمندان بزرگ علاقمند هستند نیز یک وسیله بسیار مفید می باشد. همین طراحی ها می تواند منابع بسیار مفید برای ایده پردازی هنرمندان جدید باشد. کما اینکه پیکاسو با استفاده از تجربیات هنرمندان گذشته دست به خلق آثاری خیره کننده زد. بعضی مواقع همین طراحی ها مراحل کامل یک شاهکار هنری که توسط هنرمند بزرگی خلق شده را به تصویر می کشند.

بسیاری از هنرمندان مشهور و بزرگ، پیش از خلق یک شاهکار هنری مهم و جهانگیر دست به خلق تعداد زیادی طراحی زده اند و پایان این طراحی ها منجر به خلق اثر هنری آنها شده است. به بیان دیگر هیچ نوع تجربه و دانشی برای یک هنرمند مجسمه ساز نمی تواند جایگرین طراحی برای بسط و ارتقاء ایده و کشف نقاط قوت و ضعف کار او شود. این نکته بسیار مهم است که یک هنرمند مجسمه ساز به این درک برسد که برای مثال قصد انجام چه کاری را بر روی یک بلوک سنگ مرمر دارد.

طراحی به یک هنرمند مجسمه ساز این اجازه را میدهد که دست به کشف خصوصیات اثر هنری خود بزند، برای مثال متریال مناسب برای مجسمه مورد نظر، نوع حالت آن، شکل کلی آن، اندازه آن و بسیاری دیگر از فاکتورها فقط و فقط با طراحی و کار مطالعاتی به دست می آید و نه هیچ چیز دیگر!

مستند سازی و جمع آوری طراحی ها یک امر بسیار مهم برای مجسمه ساز می باشد. چراکه این موضوع، پیشبرد پروژه مجسمه سازی را تسهیل کرده و از طرف دیگر می تواند یک منبع مناسب و سودمند برای پروژه های بعدی نیز باشد. کما اینکه بسیاری از طراحی های مجسمه سازان بزرگ فقط در ابتدا یک طراحی ساده بود اما سالها بعد منجر به خلق یک مجسمه زیبا و بسیار تاثیر گذار شده اند. طراحی های بر جای مانده از یک هنرمند بزرگ می تواند در بحث آموزش هنرجویان نیز یک منبع آکادمیک مناسب و سودمند باشد. بنابراین بسیاری از هنرمندان مجسمه ساز تکنیک طراحی خود را حتی به عنوان یک هنر مستقل ارتقاء می بخشند و به طور جداگانه به یادگیری آن می پردازند. کما اینکه در آکادمی های مشهور جهان دوره های مجسمه سازی همراه با کورس های طولانی و تخصصی طراحی می باشد.

برخی از هنرمندان مجسمه ساز فقط به طراحی اسکیس گونه و ثبت ایده خود بر روی کاغذ اکتفا می نمایند. اما برخی دیگر تا مراحل بالای طراحی جلو رفته و ایده خود را به صورت یک طراحی کامل و حجم دار بر روی کاغذ ثبت می نمایند. طبیعتا سبک یک مجسمه ساز بر روی طراحی وی نیز تاثیر خواهد داشت، برای مثال یک مجسمه ساز با گرایش خلق آثار فیگوراتیو، می بایست مطالعات کافی و مناسبی را در رشته طراحی فیگوراتیو و آناتومی بدن انسان داشته باشد. و همینطور استفاده از متریال های مناسب در این نوع از طراحی نیز دارای اهمیت می باشد. طبیعتا طراحی بدن انسان دقت و ظرافت بیشتری نسبت به موضوعات دیگر طلب می کند. بنابراین دایره انتخاب متریال نیز محدود تر خواهد بود. برای مثال مداد گرافیت، برای این دسته از هنرمندان می تواند انتخاب مناسبی باشد. اما هنرمندی که مثلا در حوزه مجسمه سازی آبستره فعالیت دارد معمولا نیازمند یادگیری موضوعات ذکر شده نیست و طبیعتا در انتخاب متریال و نوع طراحی نیز از آزادی عمل بیشتری برخوردار است.

در اینجا توجه شما را به یادداشتهای یکی از مجسمه سازان مشهور تاریخ به نام هنری مور جلب می نماییم:

وی در سال 1937 اینگونه می نویسد: طراحی های من کمک بسیار بزرگ برای ساخت و اجرای مجسمه هایم بوده است، همینطور می توان گفت که ریشه و پایه ایده های من همین طراحی ها می باشد. طراحی گامی محکم برای دستیابی به ایده های اصیل و ارتقاء و بسط گسترش آنها می باشد.

در پایان این مقاله باید گفت همانطور که در بسیاری از مقالات دیگر ذکر شده است طراحی به عنوان یک هنر مادر و پایه از اهمیت بسیاری در هنرهای بصری برخوردار می باشد و یادگیری و آموزش صحیح آن میتواند تاثیرات بسیار مثبت و چشمگیری در بسیاری از رشته های هنری مانند مجسمه سازی داشته باشد. بنابراین به هنرجویان دوره مجسمه سازی نیز پیوسته در بسیاری از مراکز آموزش هنری جهان توصیه می گردد که دوره های طراحی را تا سطوح بالا گذرانده و با اشراف بر این رشته ارزشمند و بسیار پر اهمیت بر توانایی های خود در رشته مجسمه سازی نیز بیافزایند.

گرد آوری و تهیه مطالب: جواد اکبر زاده